Cẩm nang chăm sóc bé

Bảng kiểm tra giúp bạn nhận biết dấu hiệu chậm phát triển vận động tinh ở trẻ

Kỹ năng vận động tinh: là việc sử dụng các cơ vận động nhỏ ở tay như khi cài khuy áo, mở hộp hoặc sử dụng bút, kéo. Mức độ thành thạo của kỹ năng vận động tinh có tác động rất lớn đến chất lượng kết quả công việc cũng như tốc độ thực hiện công việc. Kỹ năng vận động tinh tốt đòi hỏi một loạt các kỹ năng độc lập phối hợp với nhau để thực hiện chính xác một công việc. Kỹ năng vận động tinh bao gồm:

  • Kỹ năng cầm bút (vẽ, tô màu, viết).
  • Kỹ năng cầm kéo (cắt).
  • Kỹ năng lắp dựng (ghép các miếng lego).
  • Kỹ năng tự phục vụ (buộc dây giày, mở hộp).

Có nhiều yếu tố cụ thể liên quan đến sự phát triển vận động tinh. Tuy nhiên bảng kiểm tra dưới đây sẽ giúp quý vị biết: Những kỹ năng vận động tinh nào là quan trọng và nó cần được phát triển vào lúc nào?

Hãy coi bảng kiểm tra dưới đây như một hướng dẫn (chứ không phải chẩn đoán chính thức). Nếu con bạn không thể thực hiện các bài tập kỹ năng vận động tinh phức tạp được liệt kê cho lứa tuổi đó, thì nên can thiệp sớm. Khi đó các nhà chuyên môn sẽ đưa ra các bài kiểm tra tiêu chuẩn và quan sát y tế chuyên môn để xác định liệu con bạn có bị chậm phát triển kỹ năng vận động tinh hay không.

Ngoài ra, bạn có thể sử dụng bảng biểu phát triển kỹ năng vận động tinh dưới đây như một “hướng dẫn” mua đồ chơi cho trẻ. Hãy nhìn vào mốc phát triển tiếp theo và bạn sẽ dễ dàng biết được cần mua loại đồ chơi nào phù hợp cho bé.

Hãy dùng bảng phát triển kỹ năng vận động tinh dưới đây để đánh giá các kỹ năng của con quý vị.

BẢNG KIỂM TRA SỰ PHÁT TRIỂN VẬN ĐỘNG TINH 
(Dành cho trẻ từ 0-6 tuổi)

ĐỘ TUỔI

BÀI TẬP PHÁT TRIỂN

ĐÃ ĐẠT ĐƯỢC

12-18 tháng

  • Cầm bút sáp bằng cả bàn tay.

 

2 tuổi

  • Cầm bút sáp bằng ngón cái và tất cả các ngón, cẳng tay gập lại và ngón cái chúc xuống.
  • Đi và cởi giày, tất và quần.
  • Có thể tự cầm thìa.
  • Có thể vẽ và sao chép đường thẳng đứng.

 

2,5 - 3 tuổi

 

  • Xâu hạt to.
  • Cắt giấy bằng kéo.
  • Nặn đất thành hình "con rắn".
  • Có thể vẽ và sao chép đường kẻ ngang.

 

3 - 3,5 tuổi

  • Có thể hoàn thành các bộ xếp hình đơn giản.
  • Có thể lắp dựng một tòa nhà bằng 9 khối nhỏ hoặc nhiều hơn.
  • Có thể tự mặc quần áo một cách độc lập; chỉ cần giúp đỡ khi cài khuy; vẫn còn nhầm lẫn trước/sau của quần áo, trái/phải giày.
  • Có thể tự xúc ăn mà không làm đổ hoặc vãi rất ít, uống bằng cốc và cầm 1 tay.

 

3,5 - 4 tuổi

  • Có thể đổ nước từ bình ra cốc nếu bình không quá nặng.
  • Có thể đặt núm nhỏ vào lỗ nhỏ.
  • Có thể xâu hạt cỡ nhỏ.
  • Có thể cầm bút bằng 3 ngón tay, nhưng vẫn cử động khuỷu tay và cổ tay khi viết/vẽ/tô màu.

 

4 - 4,5 tuổi

  • Có thể sử dụng kéo để cắt các đường thẳng và cong.
  • Có thể cài khuy, kéo khóa và đóng khuy bấm.
  • Có thể vẽ và sao chép chữ thập (một đường thẳng đứng và một đường nằm ngang giao nhau).

 

 

4,5 - 5 tuổi

 

  • Có thể cầm dĩa bằng các ngón tay.
  • Có thể tự xúc ăn mà không rơi vãi.
  • Gập giấy làm đôi với các mép vừa khít nhau.
  • Tra khóa vào ổ để mở.

 

5 - 5,5 tuổi

 

  • Có thể tự mặc quần áo và thường xuyên buộc dây giầy.
  • Dùng kéo để cắt hình vuông, tam giác, tròn và các hình đơn giản.
  • Dùng dao phết thức ăn (thạch, bơ, nước sốt ...), dùng dao cùn để cắt đồ ăn mềm.
  • Có thể vẽ và sao chép đường chéo.
  • Sử dụng 3 ngón tay để cầm bút (ngón cái, ngón trỏ và ngón giữa) và chỉ sử dụng các ngón tay (vì các cơ nhỏ của tay đã phát triển) để viết/vẽ/tô màu.

 

5,5 – 6 tuổi

  • Có thể lắp dựng một “cây cầu” từ năm khối.
  • Hai tay phối hợp tốt để cắt các bức tranh phức tạp theo đường viền một cách chính xác.
  • Có thể sao chép các chữ cái, chữ số theo thứ tự một cách chính xác.

 

6 tuổi

  • Có thể hoàn thành những bộ xếp hình phức tạp.